- Παντσατάντρα
- Λέγεται και Παντσαράτρα. Παλαιότατη ινδική συλλογή διδακτικών διηγήσεων, που την αποτελούσαν αρχικά 11-13 βιβλία και η οποία σώθηκε σε παραλλαγή. Η Π. περιέχει 70 μύθους, κυρίως σε πεζό, με ήρωες δύο τσακάλια, τον Καρατάκα και τον Νταμανάκα. Ο συγγραφέας της παραμένει άγνωστος, αν και υπήρξε επί αιώνες προσφιλέστατο ανάγνωσμα των Ινδών. Τον 6o αι. μεταφράστηκε στην περσική γλώσσα και απ’ αυτήν μεταφράστηκε στη συριακή. Αξιόλογη είναι και η αραβική μετάφραση του Αμαντουλάχ Αλμουκάφα, τον 8ο αι. Στην τελευταία αναφέρεται ότι ο συγγραφέας του έργου ονομαζόταν Μπιντπαΐ, πληροφορία που δεν έχει επιβεβαιωθεί. Η Π. μεταφράστηκε και στα ελληνικά. Η πρώτη ελληνική μετάφραση τιτλοφορείται Στεφανίτης και Ιχνηλάτης, απόδοση στα ελληνικά των ινδικών ονομάτων των δύο τσακαλιών. Η μετάφραση, που κυκλοφόρησε το 1080, είναι έργο του Συμεών Σηθ. Πιστότερη είναι η μετάφραση του Δημ. Γαλανού, που τιτλοφορείται Χιτοπαδάσσα ή Παντσατάντρα (Αθήνα, 1851). Σώζονται επίσης τέσσερις ελληνικές μεταφράσεις σε χειρόγραφα, από την οποία προέρχεται εκείνη του Ζυγομαλά (1584). Κριτική έκδοση των ελληνικών παραλλαγών έκανε ο Πουντόνι (Puntoni), έκδοση Φλωρεντίας του 1889.
* * *ηθρησκ. συλλογή ινδικών μύθων και παραμυθιών διδακτικού και αλληγορικού περιεχομένου με πρωταγωνιστές διάφορα ζώα.
Dictionary of Greek. 2013.